پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
تصویرگیری با استفاده از پرتو ایکس تک انرژی پروتون- القایی
1
10
FA
نعیمه
فرجی پور قهرود
گروه فیزیک، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی: 3697-19395، تهران ـ ایران
n.farajipour@gmail.com
امیدرضا
کاکوئی
0000-0002-6728-308X
پژوهشکدهی فیزیک و شتابگرها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1339-14155، تهران ـ ایران
okakuee@aeoi.org.ir
بهزاد
یداله زاده
پژوهشکدهی فیزیک و شتابگرها، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1339-14155، تهران ـ ایران
byadollahzadeh@yahoo.com
10.24200/nst.2019.233
این مقاله، راه<strong></strong>اندازی جایگاه انجام آزمایش پرتونگاری با استفاده از پرتو ایکس تک انرژی پروتون- القایی در آزمایشگاه واندوگراف پژوهشگاه علوم و فنون هسته<strong></strong>ای را گزارش میکند. باریکهی پروتون پرانرژی با شدت جریان چند صد نانو آمپر ضمن عبور از روزنه<strong></strong>های مناسب در مسیر باریکه با یک هدف فلزی برخورد و پرتو ایکس تک انرژی ایجاد می<strong></strong>کند. با<br />تغییر هدف، تنوع گسترده<strong></strong>ای از پرتو ایکس تک انرژی با طول موجهای مختلف قابل حصول است. بهرهی تولید پرتو ایکس مشخصهی پروتون- القایی با استفاده<br />از یک آشکارساز SDD اندازهگیری میشود. با عبور پرتو ایکس از پنجرهی محفظه و برهمکنش آن با نمونهی مورد نظر، شرایط لازم برای پرتونگاری با «تصویرگیری کنتراست لبهی K» فراهم می<strong></strong>شود. با راهاندازی روش آنالیز بیان شدهی استفادهکننده از جذب لبهی K عنصر مورد نظر در نمونه، امکان بهبود کنتراست تصویر پرتونگاری نمونههای مختلف میراث فرهنگی نظیر نمونههای نوشتاری، پارچه و سکه در آزمایشگاه واندوگراف پژوهشگاه علوم و فنون هستهای فراهم شده است.
تصویرگیری,پرتو ایکس پروتون- القایی,پرتو ایکس تک انرژی
https://jonsat.nstri.ir/article_233.html
https://jonsat.nstri.ir/article_233_f9da0a8ac693f2ad79d7e39df7a412ef.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
ساخت تراشهی ریزشارهی T شکل در پلیمر پلیمتیل متاآکریلات از طریق کندگی و جوش لیزری
11
20
FA
هدیه
پازکیان
پژوهشکدهی فوتونیک و فنآوریهای کوانتومی، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 13-14399511، تهران ـ ایران
hpazokian@aeoi.org.ir
سارا
صفایی
گروه اتمی مولکولی، دانشکدهی فیزیک، دانشگاه علم و صنعت ایران، صندوق پستی: 13114-16846، تهران ـ ایران
safaei.sa@live.com
حسین
امیری
پژوهشکدهی فوتونیک و فنآوریهای کوانتومی، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 13-14399511، تهران ـ ایران
hosein_amiri109@yahoo.com
محمود
ملاباشی
گروه اتمی مولکولی، دانشکدهی فیزیک، دانشگاه علم و صنعت ایران، صندوق پستی: 13114-16846، تهران ـ ایران
mollabashi@iust.ac.ir
10.24200/nst.2019.231
تراشههای ریزشاره کاربردهای زیادی در صنایع مختلف به ویژه پزشکی و تصویرگیری هستهای دارند. در فرایند تصویرگیری، زیستمولکولهای نشاندار شده با رادیوایزوتوپها به عنوان عاملهای وضوح تصویر برای تشخیص بیماری استفاده میشود. نشاندارسازی زیستمولکولها با استفاده از رادیونوکلیدها از جملهی کاربردهای مهم و اخیر تراشههای ریزشاره است. این مقاله ساخت تراشهی سادهی آزمایشگاهی حاوی ریزکانال سه بعدی T شکل روی پلیمر پلیمتیل متاآکریلات (PMMA) را با استفاده از کندگی و جوش لیزری گزارش <br /> میکند. بدینمنظور ابتدا با استفاده از کندگی لیزری ریزکانالهای دوبعدی با ابعاد و کیفیت متفاوت روی سطح پلیمر ایجاد شد. به منظور دستیابی به بهترین نسبت ابعادی برای ریزکانال اثر پارامترهای ماشینکاری از جمله سرعت پایش، نرخ تکرار و شاریدگی روی ابعاد و کیفیت کانالها مورد بررسی قرار گرفته و شرایط بهینه برای ایجاد کانال مورد بررسی قرار گرفت. ریزکانال دو بعدی T شکل با استفاده از شرایط بهینهی به دست آمده، روی سطح پلیمری به ابعاد 1cm×1cm×0.5cmایجاد شد. پلیمر حاوی ریزکانالهای دوبعدی T شکل با لایهی دیگری از پلیمر پلیمتیل متاآکریلات توسط لیزر جوش داده شد. ریزکانالهای دوبعدی روی سطح پلیمر با استفاده از لیزرهای تپی CO<sub>2</sub> و هارمونیک دوم لیزر Nd:YAG ایجاد و برای اتصال از لیزر CO<sub>2</sub> تپی و پیوسته استفاده شد.
پلیمر پلیمتیل متاآکریلات,تراشهی ریزشاره,کندگی لیزری,جوش لیرزی
https://jonsat.nstri.ir/article_231.html
https://jonsat.nstri.ir/article_231_4cff907491084161d6977756d1603985.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
تأثیر عملیات اسیدشویی و آندی کردن بر رفتار خوردگی غلافهای سوخت VVER
21
31
FA
مهدی
دادفر
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
m.dadfar@ma.iut.ac.ir
مرتضی
انصاری پور
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
mortezaap@yahoo.com
امین
حیدرپور
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
amin_heidarpour@yahoo.com@yahoo.com
زهرا
آراسته
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
z8100356@yahoo.com
10.24200/nst.2019.229
اخیراً استفاده از آلیاژ زیرکنیم- نیوبیم آندی نشده به عنوان غلاف میلههای سوخت VVER-1000ها مطرح شده است. در این راستا، به منظور بررسی تأثیر عملیات اسیدشویی و آندی کردن بر رفتار خوردگی غلافهای تولید شده در شرکت سوخت رآکتورهای هستهای (سوره) مطالعههایی انجام شد. غلاف سوخت Nb%1-Zr در شرکت سوره در شرایط مختلف بدون عملیات سطحی، سنباده خورده و اسیدشویی شده؛ سنباده خورده و آندی شده، اسیدشویی و آندی شده تولید شد. نمونههای مرجع نیز در حالتهای مختلف برای مقایسهی بهتر نتیجهها مورد استفاده قرار گرفتند. از دستگاه مختصات ابعادی (CMM) برای اندازهگیری ابعاد، میکروسکوپ الکترون پویشی (SEM) برای تعیین ضخامت لایهی اکسیدی، پراش پرتو ایکس (XRD) برای تعیین ماهیت لایهی اکسیدی و اتوکلاو برای تعیین میزان خوردگی استفاده شد. یافتهها نشان داد که خوردگی به شدت متأثر از عملیات سطحی انجام شده روی نمونهها است و ریزساختار در درجهی دوم اهمیت قرار دارد. نوع اکسایش بعد از عملیات اسیدشویی یا اسیدشویی و آندی کردن کاملاً متفاوت از نوع اکسایش نمونههای سنباده خورده است. فرایند آندی کردن بعد از عملیات اسیدشویی تقریباً مقاومت خوردگی را نسبت به نمونهای که تنها اسیدشویی شده است تا دو برابر بهبود بخشید. وجود لایهی اکسیدی خاکستری روی نمونههای سنباده خورده به حضور غالب فاز زیرکنیای مونوکلینیک نسبت داده میشود که مقاومت خوردگی کمتری نسبت به فاز چهارگوشهای دارد.
غلاف زیرکنیم,عملیات سطحی,اسیدشویی,آندی کردن
https://jonsat.nstri.ir/article_229.html
https://jonsat.nstri.ir/article_229_35c21561978fd105e9e79f622ffa10f4.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
مقایسهی تأثیر دز جذبی در دو شیوهی پرتودرمانی خارجی و هدفمند بر عود دوبارهی تومور
32
38
FA
حسن
رنجبر
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
hranjbar@aeoi.org.ir
فرشته
فریدی
گروه فیزیک هستهای، دانشکدهی فیزیک، دانشگاه دامغان، صندوق پستی: 41167-36716، دامغان ـ ایران
faridi_f11@yahoo.com
مجتبی
تاجیک
گروه فیزیک هستهای، دانشکدهی فیزیک، دانشگاه دامغان، صندوق پستی: 41167-36716، دامغان ـ ایران
10.24200/nst.2019.232
<span style="font-size: small;">زمانیکه اندازهی تومور در مقایسه با برد ذرههای یوننده، بزرگ باشد بیشتر انرژی ذرهها در آن جذب میشود و اگر کوچکتر باشد مقدار زیادی از انرژی ذرهها خارج خواهد شد. بنابراین اندازهی تومور و برد ذرههای یوننده نقش مهمی در عود دوبارهی تومور خواهند داشت. هدف این پژوهش بررسی ارتباط احتمال عود دوبارهی تومور با اندازهی تومور و انرژی ذرهها در پرتودرمانی خارجی و هدفمند است. کسر دز جذبی برای کرههایی به شعاع </span><span style="font-family: Times New Roman;">µm</span><span style="font-size: small;"> 20 تا </span><span style="font-family: Times New Roman;">cm</span><span style="font-size: small;"> 4.5 با استفاده از کد </span><span style="font-family: Times New Roman;">MCNPX</span><span style="font-size: small;"> محاسبه شد. به منظور بررسی رابطهی بین عود دوبارهی تومور و اندازهی تومور درمان شده با پرتودرمانی خارجی و هدفمند با ید-131 و ایتریم-90، از یک مدل ریاضی مبتنی بر آمار پواسون استفاده شد. تحلیلها نشان داد که احتمال عود دوباره برای پرتودرمانی با ایتریم-90 برای تومورهای به قطر تقریباً </span><span style="font-family: Times New Roman;">cm</span><span style="font-size: small;"> 3.5 کمینه است در حالیکه برای پرتودرمانی با ید-131 این احتمال برای تومورهای به قطر تقریباً </span><span style="font-family: Times New Roman;">mm</span><span style="font-size: small;"> 3.5 کمینه است. از یافتهها میتوان نتیجه گرفت که پرتودرمانی هدفمند با یک تک- رادیونوکلید نباید برای بیماران سرطانی دارای متاستازهای با اندازههای مختلف و یا سرطانهای گسترشیافته مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از چند رادیونوکلید به طور همزمان یا ترکیب پرتودرمانی هدفمند با پرتودرمانی خارجی، میتواند اثربخشی بیشتری نسبت به استفاده از یک تک رادیونوکلید داشته باشد.</span>
احتمال عود دوباره,پرتودرمانی هدفمند,پرتودرمانی خارجی,ید- 131,ایتریم-90
https://jonsat.nstri.ir/article_232.html
https://jonsat.nstri.ir/article_232_162a7a41f9a2a5a0de3ee4b62768f5ce.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
بررسی تجربی پارامترهای مؤثر بر فرایند تجزیهی گرمایی توریم اگزالات
39
50
FA
علی
یداللهی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
ayadollahi@aeoi.org.ir
امیر
چرخی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
acharkhi@aeoi.org.ir
میثم
تراب مستعدی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
mmostaedii@aeoi.org.ir
10.24200/nst.2019.248
<span style="font-size: small;">این مقاله فرایند تجزیهی گرمایی توریم اگزالات آبدار را با استفاده از روش طراحی آزمایش مورد بررسی قرار میدهد. فرایند تجزیهی گرمایی طی دو مرحله گرمادهی انجام شد و تأثیر پارامترهای زمان گرمادهی مرحلهی اول، دما و زمان گرمادهی مرحلهی دوم بر بلورینگی فازی، اندازه، توزیع اندازه، ریختشناسی و مساحت سطح ویژهی توریم اکسید تولید شده مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور آزمایش<span style="font-family: Times New Roman;"></span>های مورد نظر به روش تاگوچی طراحی شد. بررسیها نشان داد که دمای 400 درجهی سلسیوس، زمان 4 ساعت، دمای 750 درجهی سلسیوس و زمان 4 ساعت به ترتیب، شرایط بهینه برای مرحلهیهای اول و دوم گرمادهی بودند. نتیجههای مشخصهیابی پودر تولید شده در شرایط بهینه نشان داد که ذرههای توریم اکسید، مکعبیشکل با توزیع یکنواخت و اندازهی متوسط 350 نانومتر بوده و درصد بلورینگی فاز <sub>2 </sub><span style="font-family: Times New Roman;">ThO</span>و مساحت سطح ویژهی ذرهها به ترتیب برابر با %95 و (<sup>1-</sup><span style="font-family: Times New Roman;">g</span> <sup>2</sup><span style="font-family: Times New Roman;">m</span>) 35.23است.</span>
تجزیهی گرمایی,توریم اکسید,توریم اگزالات,روش تاگوچی
https://jonsat.nstri.ir/article_248.html
https://jonsat.nstri.ir/article_248_90e314df89f68751bd98f50585628cd9.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
استخراج انتخابی ایتریم (III) در محیطهای آبی با غشای مایع
51
63
FA
رضا
داورخواه
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
rdavarkhah@yahoo.com
بهرام
سلیمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
b.salimi@aeoi.org.ir
مریم
توسلی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
فاضل
ضحاکیفر
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
المیرا
فرهمنداصل
دانشکدهی مهندسی انرژی، دانشگاه صنعتی شریف، صندوق پستی: 8639-11365، تهران ـ ایران
محمد
صمدفام
دانشکدهی مهندسی انرژی، دانشگاه صنعتی شریف، صندوق پستی: 8639-11365، تهران ـ ایران
samadfam@sharif.edu
پریسا
ظاهری
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
pzaheri@aeoi.org.ir
10.24200/nst.2019.237
<span style="font-size: small;">2- تنوئیل تری فلوئورواستن <span style="font-family: Times New Roman;">(HTTA)</span> در دی کلرومتان به عنوان حامل برای استخراج انتخابی و انتقال ایتریم به کمک سیستم غشای مایع استفاده شد. یافتهها نشان داد که به کارگیری نرمالپروپیلآمین <span style="font-family: Times New Roman;">(n-PA)</span> در فاز دهنده موجب افزایش استخراج یونهای ایتریم میشود. شرایط فرایندهای استخراج و عریانسازی به لحاظ تجربی کاملاً ارزیابی و توصیف شدهاند. روش پیشنهادی برای جداسازی ایتریم </span><span style="font-family: Times New Roman;">(III)</span><span style="font-size: small;"> از مخلوطهای دوتایی آن با استرانسیم </span><span style="font-family: Times New Roman;">(II)</span><span style="font-size: small;"> و برخی کاتیونهای دیگر نظیر </span><span style="font-family: Times New Roman;">Cu (II)</span><span style="font-size: small;">، </span><span style="font-family: Times New Roman;">Co (II)</span><span style="font-size: small;">، </span><span style="font-family: Times New Roman;">Ni (II)</span><span style="font-size: small;">، </span><span style="font-family: Times New Roman;">Fe (II)</span><span style="font-size: small;">، </span><span style="font-family: Times New Roman;">Ag (I)</span><span style="font-size: small;">، </span><span style="font-family: Times New Roman;">Al (III)</span><span style="font-size: small;">، </span><span style="font-family: Times New Roman;">Hg (II)</span><span style="font-size: small;">و </span><span style="font-family: Times New Roman;">Cs (I)</span><span style="font-size: small;"> در محلولهای آبی با 5.4 </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;"> و در حضور <span style="font-family: Times New Roman;">n-PA</span> به کار گرفته شد. از نیتریک اسید <span style="font-family: Times New Roman;">M</span> 1 به عنوان عریانساز در فاز گیرنده استفاده شد. مزاحمت ناشی از یونهای فلزهای واسطه<span style="font-family: Times New Roman;"></span>ی گوناگون و <span style="font-family: Times New Roman;">(III)</span> <span style="font-family: Times New Roman;">Al</span> به ترتیب با استفاده از یون سیانید و 5- سولفوسالیسیلیک اسید به عنوان عامل<span style="font-family: Times New Roman;"></span>های استتارگر در فاز دهنده به حداقل مقدار خود رسانده شد. تحت شرایط بهینه<span style="font-family: Times New Roman;"></span>ی به دست آمده و در آزمایش انتقال جداگانهای، <span style="font-family: Times New Roman;">Y</span><sup>90 </sup>که در تعادل با <span style="font-family: Times New Roman;">Sr</span><sup>90</sup> در فاز دهنده قرار داشت، به طور کامل به فاز گیرنده انتقال داده شد و از ایزوتوپ مادرِ عمر- طولانی خود جدا گردید.</span><br />
استخراج انتخابی,غشای مایع,ایتریم(III),تنوئیل تری فلوئورواستون
https://jonsat.nstri.ir/article_237.html
https://jonsat.nstri.ir/article_237_6fad4c1ffdf1d7bf3d465c794ffde0c5.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
سینتیک، ترمودینامیک و سازوکار جذب یونهای اورانیم (VI) از محلولهای آبی با استفاده از هیدروکسید لایهای دوگانهی منیزیم- آلومینیم
64
74
FA
احمد
دربان خدادادی
گروه فرآوری مواد معدنی، دانشکدهی فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، صندوق پستی: 111-14115، تهران ـ ایران
ahmad.khodadadi97@gmail.com
حسن
صدیقی
گروه فرآوری مواد معدنی، دانشکدهی فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، صندوق پستی: 111-14115، تهران ـ ایران
h.sedighi@modares.ac.ir
جواد
فصیحی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
fasihij@yahoo.com
محمد جواد
کلینی
گروه فرآوری مواد معدنی، دانشکدهی فنی و مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس، صندوق پستی: 111-14115، تهران ـ ایران
jkoleini@modarec.ac.ir
10.24200/nst.2019.228
<span style="font-size: small;">(با عرض پوزش به دلیل عدم دسترسی به تایپ فرمول لطفا اصل چکیده را از متن پی دی اف مطالعه فرمایید)</span><br /> <span style="font-size: small;"> هیدروکسید لایهای دوگانهی منیزیم- آلومینیم (3:1</span><span style="font-family: Times New Roman;">LDH Mg<sub>/</sub>Al;</span><span style="font-size: small;">) با روش همرسوبی ساخته شد و برای جذب اورانیم از محلولهای آبی مورد استفاده قرار گرفت. اثر پارامترهای محیطی مختلفی مانند </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;">، غلظت اورانیم (</span><span style="font-family: Times New Roman;">VI</span><span style="font-size: small;">)، زمان تماس و دما بر فرایند جذب مورد بررسی قرار گرفت. بیشینه ظرفیت جذب (<sup>1-</sup></span><span style="font-family: Times New Roman;">mg g</span><span style="font-size: small;"> 99) در 3 </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;"> رخ میدهد و با افزایش </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;"> به بالاتر از 5<sub>/</sub>6 به دلیل تشکیل کمپلکسهای کربناتهی اورانیل کاهش مییابد (<sup>1-</sup></span><span style="font-family: Times New Roman;">mg g</span><span style="font-size: small;"> 69). پارامترهای ترمودینامکی (<sup>0</sup></span><span style="font-family: Times New Roman;">ΔH</span><span style="font-size: small;">، <sup>0</sup></span><span style="font-family: Times New Roman;">ΔS</span><span style="font-size: small;"> و <sup>0</sup></span><span style="font-family: Times New Roman;">ΔG</span><span style="font-size: small;">) مشخص کرد که فرایند جذب اورانیم (</span><span style="font-family: Times New Roman;">VI</span><span style="font-size: small;">) بر روی </span><span style="font-family: Times New Roman;">LDH</span><span style="font-size: small;"> گرماگیر و خود به خودی است. در </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;">های پایینتر از 5<sub>/</sub>6، سازوکار غالب جذب اورانیم احتمالاً تشکیل کمپلکسهای سطحی درون- کرهای با گروههای </span><span style="font-family: Times New Roman;">OH</span><span style="font-size: small;"> در سطح </span><span style="font-family: Times New Roman;">LDH</span><span style="font-size: small;"> است، در حالی که در </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;">های بالاتر از 5<sub>/</sub>6 تشکیل کمپلکسهای سطحی برون- کرهای و تبادل با یونهای <sup>-</sup><sub>3</sub></span><span style="font-family: Times New Roman;">NO</span><span style="font-size: small;"> در شبکهی </span><span style="font-family: Times New Roman;">LDH</span><span style="font-size: small;"> غالب است. براساس دادههای به دست آمده، </span><span style="font-family: Times New Roman;">LDH</span><span style="font-size: small;"> مادهای بسیار مناسب برای جذب یونهای اورانیم از محلولهای آبی در بازهی گستردهای از </span><span style="font-family: Times New Roman;">pH</span><span style="font-size: small;"> است.</span>
هیدروکسید لایهای دوگانه منیزیم- آلومینیم,اورانیم (VI),سینتیک,ترمودینامیک
https://jonsat.nstri.ir/article_228.html
https://jonsat.nstri.ir/article_228_5d33f59c29e5dd3a9abbf8062287a615.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
تولید و اصلاح نانوالیاف پلیاستایرنآکریلونیتریل- پلیکربنات و بررسی رفتار جذبی آن نسبت به اورانیم در محیطهای آبی
75
84
FA
احمد
نادری
دانشکدهی مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، صندوق پستی: 83111-84156، اصفهان ـ ایران
naderi@ce.iut.ac.ir
سیدمحمد
قریشی
دانشکدهی مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، صندوق پستی: 83111-84156، اصفهان ـ ایران
محمود
فیروززارع
0000-0001-8438-9743
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
mfirooz@aeoi.org.ir
محمدرضا
الماسیان
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
malmasian@aeoi.org.ir
10.24200/nst.2019.235
حذف و بازیابی اورانیم از محیطهای آبی از دیرباز مورد توجه دانشمندان و پژوهشگران این عرصه بوده است. در این پژوهش سعی شده است با تولید نانوجاذب نانوالیاف پلیاستایرن آکریلونیتریل و چندسازهی آن با پلیکربنات با روش نیروریسی و اصلاح شیمیایی آنها، امکان جداسازی اورانیم از پسآبهای هستهای و دیگر محیطهای آبی فراهم شود. اصلاح شیمیایی این نانوالیاف با تبدیل گروههای نیتریل به آمیدوکسیم در محلول هیدروکسیل آمین و سپس قلیایی کردن آنها در محلول سدیمهیدروکسید 2.5 درصد صورت پذیرفت. طیفبینی زیرقرمز، تبدیل <br />گروههای نیتریل به گروههای آمیدوکسیم را اثبات کرد. ظرفیت جذب بیشینه برای پلیاستایرنآکریلونیتریل برابر با 79.8 میلیگرم اورانیم بر گرم جاذب و برای چندسازهی آن با پلیکربنات برابر با 38.5 میلیگرم اورانیم بر گرم جاذب به دست آمد. با بررسی اثر pH محیط مشخص شد که بهترین عملکرد جذبی در 4 pH واقع میشود. در نهایت واجذب اورانیم از این جاذب با محلول 1 مولار Na<sub>2</sub>CO<sub>3</sub> و H<sub>2</sub>O<sub>2</sub> بررسی و بهرهی واجذب بیش از 90% تعیین شد.
جاذب,اورانیم,نانوالیاف,پلیاستایرنآکریلونیتریل,پلیکربنات
https://jonsat.nstri.ir/article_235.html
https://jonsat.nstri.ir/article_235_f4cf4784d277ff951fdc3c54e5f9b249.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
بازیابی اورانیم از صفحههای سوخت بدل و تخلیص آن با روشهای رسوبگیری ترکیبی
85
92
FA
کاظم
فاطمی
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
kazemfatemi33@yahoo.com
محمد
تقینژاد کرد
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
مسعود
حبیبیزارع
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
امیرحسین
فرهادی
شرکت سوره، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1957-81465، اصفهان ـ ایران
masoud.habibizare@yahoo.com
10.24200/nst.2019.239
این مقاله جداسازی و تخلیص اورانیم از تهماندهای صفحههای آلومینیمی سوخت اکسیدی بدل به شیوهی رسوبگیری ترکیبی را گزارش میکند. در این روش ابتدا قطعههای صفحههای سوخت بدل حاوی U<sub>3</sub>O<sub>8</sub> در محلول سود حل و سوسپانسیون حاصل، با محلول 40 درصد HF وارد واکنش شد. محصول به دست آمده تحت عملیات گرمایی قرار گرفت تا اورانیم چهار ظرفیتی آن توسط اکسیژن هوا اکسید شود. در ادامه اورانیم، از ناخالصیها فروشویی و جداسازی و به شکل ترکیبهای خیلی خالص آمونیم اورانیل کربنات (AUC) و آمونیم دی اورانات (ADU) رسوب داده شد. این حد واسطها با عملیات تکلیس به <sub>8</sub>O<sub>3</sub>U خالص تبدیل شد. دادههای تجزیههای عنصری نشان داد که <sub>8</sub>O<sub>3</sub>U تولید شده با این روش در مقایسه با <sub>8</sub>O<sub>3</sub>U به دست آمده از UF<sub>6</sub> خالص و همچنین از U<sub>3</sub>O<sub>8</sub> تولید شده از صفحههای معیوب واقعی سوخت اکسیدی که با فرایند استخراج با حلال از محیط اورانیل نیترات هگزا هیدرات (UNH) در منابع علمی خالصسازی شدهاند، از خلوص بالاتری برخوردار است. همزمان دو نمونهی پودر U<sub>3</sub>O<sub>8</sub>خالص با دانهبندی 86 و 94 درصد بالای µm 45 مستقیماً از محلولهای فروشویی بیکربنات آمونیم با تشکیل رسوب آمونیم اورانیل کربنات نیز تولید شد که مشخصههای آنها قابلیت کاربرد این شیوه را از نظر خلوص شیمیایی و اندازهی دانهبندی U<sub>3</sub>O<sub>6</sub> تولید شده برای اورانیم غنی شده در خط تولید صفحههای سوخت تأیید مینماید.
سوخت صفحهای مجازی,عملیات حرارتی,لیچینگ,رسوبگیری,اورانیم
https://jonsat.nstri.ir/article_239.html
https://jonsat.nstri.ir/article_239_49ede2caefed079438adb359dbe9a47c.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
بررسی تأثیر پپتون و تریپتیک سوی براث (TSB) بر روی بازدهی زیستفروشویی اورانیم
93
99
FA
فائزه
فاطمی
پژوهشکدهی مواد و سوخت هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486-11365، تهران ـ ایران
سمانه
جهانی
گروه میکروبیولوژی، دانشکدهی علوم، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، صندوق پستی: 3714668669، قم ـ ایران
سبا
میری
3. گروه بیوتکنولوژی، دانشکدهی علوم زیستی، دانشگاه الزهرا، صندوق پستی: 1993893973، تهران ـ ایران
10.24200/nst.2019.238
یکی از چالشهای اساسی در رابطه با زیستفروشویی اورانیم، انجام اقدامهایی برای بهبود، تسریع و افزایش بازدهی فرایند استخراج است. از جملهی این اقدامها، فراهم نمودن شرایط محیطی و زیستشناختی مطلوب برای باکتری <em>اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدان</em> است. از آنجایی که مواد مغذی محیط کشت باکتری تأثیر بسزایی بر روی عملکرد و رشد باکتری پیشگفته دارد، از اینرو، در پژوهش حاضر از 2 محیط کشت مجزا در فرایند زیستفروشویی اورانیم در چگالی پالپهای 2.5 و 12.5 درصد، به صورت مقایسهای، استفاده شده است. محیط کشتهای انتخابی شامل محیط کشت متعارف 9k و محیط کشت غنی شدهی 9k با پپتون و تریپتیک سوی براث (TSB) است. فرایند زیستفروشویی اورانیم با استفاده از این 2 محیط کشت و چگالی پالپهای انتخابی در شرایط بهینه انجام پذیرفت. نتیجههای حاصل از چگالی پالپ 2.5 درصد نشان داد که استخراج اورانیم با استفاده از محیط کشت 9k جدید، 2 روز و با استفاده از محیط کشت 9k، متعارف 3 روز به طول انجامید. همچنین، کل اورانیم موجود در سنگ در چگالی پالپ 12.5 درصد با استفاده از محیط کشت 9k جدید و 9k متعارف به ترتیب در مدت 3 و 7 روز استخراج شد. میزان تغییرات Eh با استفاده از 2 محیط کشت و چگالی پالپهای انتخابی نشان داد که مقدار Eh در محیط کشت 9k جدید به نسبت 9kبه میزان 13 تا 22 درصد افزایش داشته است. با توجه به دادههای تجربی به دست آمده در این پژوهش میتوان نتیجه گرفت که استفاده از مواد مغذی همچون پپتون و تریپتیک سوی براث تأثیر بسیار زیادی بر روی عملکرد و فعالیت باکتری و در نتیجه سرعت استخراج اورانیم داشته است و با بهینهسازی شرایط، استفاده از محیط کشت 9kبه همراه پپتون و تریپتیک سوی براث در فرایند زیستفروشویی اورانیم توصیه میشود.
زیستفروشویی,اورانیم,پیتون,تریپتیک سوی براث,اسیدی تیوباسیلوس فرواکسیدان
https://jonsat.nstri.ir/article_238.html
https://jonsat.nstri.ir/article_238_d4567edebb8ed8d08056fc296c70d4cd.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
ارزیابی فعالیت برخی از آنزیمهای دفاعی مهم در برنج جهشیافتهی مقاوم به بیماری بلاست
100
108
FA
داریوش
عبادی الماس
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکدهی تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138، گرگان ـ ایران
سعید
نوابپور
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکدهی تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138، گرگان ـ ایران
احد
یامچی
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکدهی تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138، گرگان ـ ایران
mrezarahemi@gmail.com
خلیل
زینلینژاد
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکدهی تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، صندوق پستی: 15739-49138، گرگان ـ ایران
علی
مومنی
مؤسسهی تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، صندوق پستی: 91951-46191، آمل ـ ایران
قادر
میرزاقادری
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدهی کشاورزی، دانشگاه کردستان، صندوق پستی: 15175-66177، سنندج ـ ایران
10.24200/nst.2019.236
بیماری بلاست، که توسط قارچ مگناپورت گریسیا، با فرم غیرجنسی پریکولاریا گریسیا، ایجاد میشود از مهمترین بیماریهای قارچی برنج در منطقههای گرمسیری و معتدل دنیا و همچنین ایران است. گیاهان جهشیافتهی حاصل از اصلاح جهشی به دلیل داشتن زمینهی ژنتیکی یکسان با والدشان، مواد آزمایشی مناسبی برای تجزیههای مقایسهای و تشریح سازوکارهای مولکولی هستند. بدین منظور در آزمایشیبذرهای دو ژنمانهی برنج شامل رقم جهشیافتهی (پویا) و رقم والد مربوط به آن (موسیطارم) از مؤسسهی تحقیقات برنج ایران تهیه شده و در آزمایشهای گلخانهای مورد استفاده قرار گرفتند. ارزیابی مؤلفههای مقاومت نشان داد که رقم جهشیافتهی پویا دارای نوع مقاوم و رقم موسیطارم دارای نوع حساس هستند. بررسیهای زیستشیمیایی در شرایط کنترل و القای بیماری نشان داد که میزان فعالیت آنزیمهای کاتالاز، پراکسیداز و پلیفنول اکسیداز در رقم جهشیافتهی پویا بیشتر از رقم موسیطارم بود، درحالیکه میزان اکسایش سلولی کمتری نسبت به آن داشت. با توجه به نقش مثبت آنزیمهای دفاعی در کنترل پیشرفت بیماری بلاست، رقم جهشیافتهی پویا با فعالیت بیشتر آنزیمهای دفاعی وضعیت بهتری نسبت به رقم والد خود نشان داد که بیانگر مقاومت آن در برابر بیماری بلاست است.
آنزیمهای دفاعی,رقم موتانت,برنج,بیماری بلاست,مقاومت
https://jonsat.nstri.ir/article_236.html
https://jonsat.nstri.ir/article_236_136b8713a90b09a4635ddf474c7ab6b9.pdf
پژوهشگاه علوم و فنون هستهای
مجله علوم و فنون هسته ای
1735-1871
2676-5861
39
4
2019
02
20
طراحی باریکهی نوترون گرمایی عمودی در رآکتور مینیاتوری اصفهان به منظور پرتونگاری نوترونی
109
117
FA
جمشید
خورسندی
پژوهشکدهی راکتور و ایمنی هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1589-81465، اصفهان ـ ایران
افروز
عسگری
پژوهشکدهی راکتور و ایمنی هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1589-81465، اصفهان ـ ایران
پروین
کاویانی
پژوهشکدهی راکتور و ایمنی هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1589-81465، اصفهان ـ ایران
pn_kaviani@yahoo.com
جواد
مختاری
پژوهشکدهی راکتور و ایمنی هستهای، پژوهشگاه علوم و فنون هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 1589-81465، اصفهان ـ ایران
javadmokhtari67@yahoo.com
10.24200/nst.2019.234
( با عرض پوزش به دلیل عدم امکان تایپ فرمول اصل چکیده را از روی پی دی اف مطالعه فرمایید)<br /> در این تحقیق، امکانسنجی استفاده از رآکتور MNSR اصفهان به عنوان چشمه نوترون حرارتی برای پرتونگاری نوترونی انجام شده است. برای تولید یک باریکه با شدت و کیفیت مناسب از آلومینیم با ضخامت 0.7 سانتیمتر به عنوان فیلتر نوترون سریع و از بیسموت و سرب به ضخامت 1 سانتیمتر به عنوان فیلتر گاما بهره برده شده است. نسبت L<sub>/</sub>D سامانه پرتونگاری نوترونی شبیهسازی شده 90 و زاویه واگرایی برابر 2.1 درجه میباشد. در این طراحی شار نوترون حرارتی در محل تصویربرداری .s<sup>2</sup>n<sub>/</sub>cm 05 E+47<sub>/</sub>1، شار نوترونهای حرارتی به دز گاما <br /> <sub>/</sub>mR<sup>2</sup> n<sub>/</sub>cm06E+96<sub>/</sub>2 و نسبت شار نوترونهای حرارتی به شار کل نوترونها 5<sub>/</sub>92% محاسبه شد. به کمک ساخت این سامانه پرتونگاری برای رآکتور MNSR میتوان به بسیاری از کاربردهای عملی و علمی یک سامانه پرتونگاری با نوترون دست یافت.
رآکتور MNSR,پرتونگاری نوترونی,کد MCNPX,نسبت نوترون حرارتی به کل
https://jonsat.nstri.ir/article_234.html
https://jonsat.nstri.ir/article_234_4e34bd77c1240adad30f4d2340c5e195.pdf