پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Measurment of 90Sr in Coal Fly Ash and Evaluation of Data by IAEAاندازهگیری Sr90 در خاکستر زغال سنگ و بررسی نتایج حاصل توسّط آژانس بین المللی انرژی اتمی16784FAمرتضیعلی آبادیامور حفاظت در برابر اشعه, سازمان انرژی اتمی ایران, صندوق پستی: 4494- 14155, تهران - ایرانجمشیدعمیدیامور حفاظت در برابر اشعه, سازمان انرژی اتمی ایران, صندوق پستی: 4494- 14155, تهران - ایرانJournal Article20020904An improved method for measurment of <sup>90</sup>Sr was based on Tributylphosphate (TBP) extraction of the radio-Yttrium and oxalate precipitation to remove bulk Potassium. The Cerenkov radiation produced by the high energy beta emission of <sup>90</sup>Y was measured with 1220 Quantulus liquid scintillation spectrometer. The minimum detectable concentration (MDC) was 0.0053 Bq for 180 minute and 95% confidence level <sup> 90</sup>Sr activity concentration in mineral samples was from 0.0192 to 0.193 Bq.اندازهگیری پرتوزاییSr<sup>90</sup>در نمونههای زیست محیطی و مواد غذایی, همواره توأم با مشکلات و پیچیدگیهای تجزیه و تحلیلی بوده است, و محقّقان برای طرّاحی روشهای اندازهگیری رادیوشیمیایی ساده و سریع, پیوسته کوشیدهاند. در این مورد، آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) دورهای تحت عنوان "بررسی روشهای اندازهگیری Sr<sup>90</sup> در هرزهسنگ معدنی<sup>(1)</sup>" برای کشورهای داوطلب برگزار کرده است. امور حفاظت در برابر اشعه, به منظور ارتقای سطح تخصّص کارشناسان خود اقدام به شرکت در این دوره نموده و در این رابطه, تعداد 7 نمونه معدنی (خاکستر زغالسنگ)، یک نمونه<sup>ء</sup> محلول استاندارد و یک نمونه شاهد دریافت کرده است. روش رادیوشیمیایی به کار رفته برای اندازهگیریSr<sup>90</sup>, بر پایه جدا سازیY<sup>90</sup> با "تری بوتیل فسفات (T.B.P) "و خالصسازی آن به وسیله<sup>ء</sup> رسوبگیری به صورت اکسالات بوده و برای اندازهگیری پرتوزایی Y<sup>90</sup>, از روش "شمارش چرنکوف" با دستگاه شمارنده<sup>ء</sup> سنتیلاسیون مایع استفاده شده است. بازدهی شمارش چرنکوف 1 ±70 درصد و کمترین مقدار قابل آشکارسازی, برای 180 دقیقه شمارش با سطح اطمینان 95 درصد, 0.0053 بکرل بدست آمده است. بررسی نتایج اندازهگیری توسّط AQCS<sup>(2) </sup> - IAEA انجام گرفته و پرتوزایی Sr<sup>90</sup> در نمونههای معدنی در محدوده<sup>ء</sup> 0.0192 to 0.193 بکرل بوده است.پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Investigation Of Coal Tar Pitch Impregnation Effects in Improving Graphite Propertiesبررسی اثرهای چگال سازی گرافیت با قیر قطران زغال سنگ در بهبود خواص فیزیکی آن716785FAفاطمهاهری هاشمیمرکز تحقیقات هسته ای سازمان انرژی اتمی ایرانسعیدفتوره چیانمرکز تحقیقات هسته ای سازمان انرژی اتمی ایرانJournal Article20020928Graphite has several applications in industry. Their physical properties and purity are amone the essential factors in industry. <br /> عوامل اصلی موثر در انتخاب گرافیت برای صنایع، درجه خلوص وخواص فیزیکی آن می باشند. چگالی، عامل مهمی در تعیین محدوده تغییرات خواص فیزیکی گرافیت است. یکی از روش های صنعتی برای چگال سازی گرافیت، پر کردن خلل و فرج آن با قیر قطران زغال سنگ است. دراین کار آزمایشی، با طراحی وساخت یک دستگاه چگال ساز آزمایشگاهی، تأثیر افزایش چگالی گرافیت ودر نتیجه، روندتغییرات خواص فیزیکی، ازجمله ضریب رسانش گرمایی، مقاومت ویژه الکتریکی، ضریب انبساط، مدول دینامیکی یانگ، مقاومت مکانیکی در مقابل فشار و شکست درنمونه های تولید شده مورد بررسی قرار گرفته است. تعداد مراحل چگال سازی در افزایش چگالی گرافیت نیز مؤثر است، به طوری که پس از دو مرحله، چگالی آن با تغییر از 1/54 به 1/75 گرم بر سانتی متر مکعب به روش قالب گیری، حدود 13/7% افزایش یافته است. پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Evaluation of Soybean Mutants Evolved from Gamma Irradiationبررسی جهشیافتههای حاصل از پرتودهی گاما در سویا1722786FAمهدیناصری تفتیمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته ای, سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498-31485, کرج - ایرانفاطمهیوسفیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیًه نهال و بذر, تحقیقات دانههای روغنیمحمدرضازادهمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته ای, سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498-31485, کرج - ایرانحسینسبزیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیًه نهال و بذر, تحقیقات دانههای روغنیرامیناوجانیمؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیًه نهال و بذر, تحقیقات دانههای روغنیJournal Article20011211<span style="font-family: Times New Roman;">Pure early soybean mutants evolved through mutagenesis (Co-60) from cultivar Clark irradiated with doses 100Gy, 150Gy, 200Gy and 250Gy (absorbed dose) were evaluated for agronomical traits and compared with two commercial cultivars ; Clark and Williams in two regions, Karaj and Alishtar. Experimental design was conducted in a simple lattice (7m x 7m) with two replications. A significant statistical difference in yield existed at 1 and 5 percent level among mutant lines and between mutants – Williams and mutants – Clark, respectively in Karaj. The mutant line number 47 placed itself at the top of the list with the yield of 4782 Kg /hect. , followed by mutant line number 38 with 4722 Kg/hect. .A number of mutant lines matured between 10 to 12 days earlier than the commercial soybean cultivars used as checks in the experiment. In Alishtar seed yield of mutant lines compared to the cultivar Williams showed a significant difference at 5% level. The highest seed yield of 3147 Kg/hect. belonged to the mutant line 47 which also matured two weeks earlier compared to the cultivar Clark. The compound analysis of seed yield in Karaj and Alishtar showed superiority of 15 mutant lines over the cultivar Clark and 36 mutant lines over the cultivar Williams. The mutant line number 18 producing seed yield of 3643 Kg/hect. ranks first in the list while, it matured earlier than both check cultivars, Clark and Williams.</span>
<span style="font-family: Times New Roman;"> </span>لاینهای خالص جهشیافته<sup> (1)</sup> زودرس سویا که حاصل جهش زایی در اثر پرتودهی گاما به وسیله<sup>ء 60</sup>Co با دزهای جذبی 100، 150، 200 و 250 گری بودند, به منظور ارزیابی صفات زراعی و مقایسه<sup>ء </sup>عملکرد آنها با دو رقم تجارتی کلارک و ویلیامز, در دو منطقه کرج و الشتر (خرم آباد) در قالب طرح آزمایشی شبکهای ساده 7*7 متر در دو تکرار کاشته شدند. در کرج, بین عملکرد لاینهای جهشیافته و عملکرد آنها در مقایسه با رقم ویلیامز تفاوت معنی دار آماری در سطح 1% و با رقم کلارک در سطح 5% وجود داشت. لاین شماره 47 با عملکرد 4782 کیلوگرم دانه در هکتار, رتبه اوًل و لاین شماره 38 با 4722 کیلوگرم دانه در هکتار رتبه دوّم را داشت و تعدادی از لاینها 10 تا 12 روز نسبت به ارقام تجارتی شاهد زودرستر شدند. درالشتر, عملکرد دانهای لاینهای جهشیافته نسبت به رقم تجارتی و پرمحصول ویلیامز تفاوت معنیدار آماری در سطح 5% داشت. بالاترین عمکرد دانهای به لاین 47 اختصاص داشت که معادل 3147 کیلوگرم در هکتار بود. دوره رویش آن نیز حدود دو هفته نسبت به رقم زودرس کلارک کوتاهتر بود. تجزیه و تحلیل عملکردهای دانهای دو منطقه کرج و الشتر نشان دادند که عملکردهای دانهای 15 لاین جهشیافته نسبت به رقم تجارتی کلارک و 36 لاین جهشیافته نسبت به رقم تجارتی ویلیامز برتری داشتند. لاین جهشیافته 18 با عملکرد دانهای 3643 کیلوگرم در هکتار رتبه اوًل را داشت و در هر دو منطقه نسبت به دو رقم تجارتی شاهد (کلارک و ویلیامز) زودرستر بود.پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Low Dose Gamma Ray Effect on Inhancer of Anther Culture Response in Some Spring Wheat Genotypesتأثیر پرتو گاما با دزهای پایین بر تحریک پاسخ به کشت بساک چند زادمون(1) گندم بهاره2326787FAبهنامناصریان خیابانیمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485، کرج - ایرانسیروسودادیمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485، کرج - ایراننرگسنشانمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485، کرج - ایرانJournal Article20010114In this investigation, the response of anther culture in three wheat genotypes (Tajan, Atila, R-12) after a treatment with a low dose of gamma ray was studied. Spikes of these genotypes were irradiated in doses of 2, 3 Gy, then cultured in the modified P<sub>4</sub> medium, containing 200 mgl <sup>–1 </sup>Glutamine, 15% Ficol, 2 mgl <sup>–1 </sup>2,4-D, and 0.5 mgl <sup>–1</sup> Kinitin. It was found that there is a significant diference between the genotypes, and also between the irradiated treatment levels and the non–irradiated treatment. All of the genotypes showed a low response to the anther culture meaning a decrease in the response with irradiation. 90% of calli of Atila, 67% of R-12 and 46% of tajan in control treatment produced plants. But the calli of irradiated anthets did not produce any plant (green or albino). Generally by the gamma irradiation, we observed a low response in the calli and plantlet production.<strong>در این بررسی پاسخ به کشت بساک سه زادمون گندم بهاره<sup>ء</sup>: تجن, آتیلا و جهش یافته<sup>ء</sup> روشن (R- 12) به تیمارهای مختلفی از پرتودهی گاما با دزهای کم مورد آزمایش قرار گرفت. سنبلههای هر سه زادمون با دزهای 2 و 3 گری پرتودهی شد. و بیدرنگ در محیط کشت P4<sup>(2)</sup> تغییر یافته حاوی 200 میلی گرم در لیتر گلوتامین, 15 درصد فایکل, 2 میلی گرم در لیتر 2,4-D و </strong>0.5 <strong> میلی گرم در لیتر کنیتین کاشته شدند. زادمونها کالزایی و گیاهزایی متفاوتی نشان دادند. تیمار پرتودهی منجر به کاسته شدن صفات مورد مطالعه گردید. هر سه زادمون پاسخ ضعیفی به کشت بساک نشان دادند که این پاسخ نیز با انجام پرتودهی کاهش یافت. در شرایط تیمار شاهد, از کالوسهای بدست آمده از کشت بساک به ترتیب, رقم آتیلا 90 درصد, تجن 67 درصد و جهش یافته<sup>ء</sup> روشن 46 درصد تولید گیاه سبز یا آلبینو کردند. امّا کالهای حاصل از بساکهای پرتودیده, هیچ گیاهی (سبز یا آلبینو) تولید نکردند. به طور کلّی پرتودهی گاما, ظرفیت کالوس زایی و باززایی را کاهش داد. </strong>پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Design and Fabrication of Sun Trackerطرّاحی و ساخت دستگاه ردیاب خورشیدی2735788FAعبدالجوادنوین روزمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای کرج، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485, کرج - ایرانمحمدرضاقاسمیمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای کرج، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485, کرج - ایرانسیدمحمودمحاطیمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای کرج، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485, کرج - ایرانحسینصدریمرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هستهای کرج، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498- 31485, کرج - ایرانJournal Article20011204<span style="font-size: small;"><span style="font-family: Times New Roman;">A sun tracker system, consists of two parts (opto-electronic and hydraulic), has been designed and fabricated to be used in solar thermal power plant. In this paper various parts of the system including optical sensors, electronic circuits, computational control and mechanical lever have been explained and the operational mechanism of each one is discussed. The parabolic mirror used in this plant has 400 cm length, 570 cm width and 170 cm focal length. Rays falling parallel to the axis of mirror are reflected and collected at the focal point, while unparallel rays are diverted. To determine the rate of divergence, a three – dimensional equation of radiation path is written. Using a computational program in “C”</span> <span style="font-family: Times New Roman;"> </span></span><span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: small;">language the error is calculated from “0” to “0.5” degree, for modifying the operational error of the optical system. The optical sensors detect the beam deviation from the mirror</span><sup><span style="font-size: small;">,</span></sup><span style="font-size: small;">s principal axis with a precision of 0.1 degree and transfer the necessary corrections to the active mechanical system of the hydraulic type. A three phase electromotor of 0.7 kW power and one thousand revolutions per minute controls the mirror movement.</span><span style="font-size: small;"> </span></span>در این کار پژوهشی یک دستگاه ردیاب خورشیدی، مشتمل بر دو جزء اپتیکی - الکترونیکی و هیدرولیکی، برای نیروگاه گرما برقی خورشیدی طرّاحی و ساخته شده است. اجزای این دستگاه، شامل حسگرهای<sup>(1)</sup> نوری، مدارهای الکترونیکی، کنترل کنندة رایانهای و محرّک مکانیکی بوده و سازوکار عملکرد آنها تشریح شدهاند. دستهای از پرتوهای خورشیدی موازی با محور اصلی آینة شلجمی شکلی که دارای فاصلة کانونی cm170 و طول cm400 و قطر دهانه cm570 است، بر سطح این آینه میتابد و پس از بازتابش در کانون آن متمرکز میشود، ولی پرتوهای غیر موازی منحرف میگردند. معادلات مسیر پرتوها در فضای سه بعدی، به وسیلة برنامهریزی کامپیوتری به زبان C، با در نظر گرفتن زاویة خطای تابش پرتوها بر آینه از صفر تا 0.5 درجه حل شده است، به طوری که میتوان معیاری برای بیشینة خطای مجاز تابش پرتوهای خورشید بر آینه را بدست آورد. حسگرهای نوری، انحراف پرتوها از محور اصلی آینه را با دقّت 0.1 درجه شناسایی و فرمانهای لازم برای تصحیح را به سیستم محرّک مکانیکی از نوع هیدرولیکی، انتقال میدهد. یک موتور الکتریکی سه فاز با توان kW 0.7 و هزار دور در دقیقه حرکت آینه را تأمین میکند.پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Enhancement of the Safety Level in Advanced Russian Nuclear
Power Plants (WWER) with the Reactor Model V-392ارتقای سطح ایمنی هستهای در نیروگاههای پیشرفته روسیه (WWER) با رآکتور مدل V-3923647789FAسیدعبدالامیرطبیبیانمعاونت نیروگاههای اتمی، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 7484- 19395, تهران - ایرانJournal Article20020114The Russian nuclear power plant (WWER) with the reactor model V-392 is designed as a Nuclear Power Plant with the enhanced safety WWER-1000 reactor of a new generation. The safety concept has been elaborated in an evolutionary approach based on thorough analysis of operating experience and design solutions of NPP units with V-320. In the reactor model V-392 the fuel, nuclear safety system, neutron and thermal hydraulic design of the reactor core; instrumentation and control, as well as primary and secondary circuit have been modified. This article refers to nuclear safety systems that have been subjected to extensive modifications in comparison with the reactor model V-320 and also play an important part in the nuclear safety level enhancement. پس از سالها بهرهبرداری از نیروگاههای WWER 1000/320 روسی و آشکار شدن نقصهای رآکتور مدل V-320 بکار رفته در آنها، متخصّصان روسی به کمک کارشناسان آمریکایی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همچنین مراکز تحقیقاتی داخل و خارج، نیروگاه جدیدی از نوع WWER-1000 با رآکتور جدید مدل V-392 را معرفی کردند. اصلاحات در این رآکتور شامل سوخت، سیستمهای ایمنی هستهای، طراحی نوترونی و گرمابی (هیدروترمال) قلب رآکتور، ابزار دقیق و مدار اوّلیه و ثانویة رآکتور است. در این مقاله تنها به اصلاحات سیستمهای ایمنی هستهای، که از عوامل مهم ارتقای سطح ایمنی هستهای رآکتور به شمار میآیند، پرداخته شده است.پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Optimization of Trace Elements Determination (Arsenic and Chromium) in Blood and Serum of Human by Electrothermal Atomic Absorption Spectrometryبهینه سازی روش اندازهگیری عناصر کم مقدار آرسنیک و کروم در خون و سرم انسان به وسیله طیف سنجی جذب اتمی مجهّز به کوره گرافیتی(1)4854790FAمحمدامیناحمدی فقیهمرکز تحقیقات هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486 – 11365، تهران - ایرانفریدونافلاکیمرکز تحقیقات هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 8486 – 11365، تهران - ایرانJournal Article20020816<span style="font-family: Times New Roman;">Trace elements play an important role in the biophysiology of cells by affecting their growth and contributions to various biological processes such as wound healing. Determination of toxic trace elements in biological fluids is an important subject of interest for toxicological purposes. Increasing the concentration of these elements in the blood levels, cause serious diseases in patients. Recently instrumental analysis procedures such as atomic absorption spectrometry have been used in clinical measurements for determination of many toxic trace elements in the biological samples. In this paper we are reporting the study of various methods of blood and serum samples preparation for determining the toxic trace elements of Arsenic and Chromium. The measurement of this elements performed by using electrothermal atomic absorption spectrometry. The best and reliable results for Chromium analysis was achived by injection of diluted serum samples, where the samples were diluted with HCl 0.1N. In Arsenic analysis, the best results obtained by extraction of blood with aqueous solution of TCA. For determining all of these elements the RSD% was less than 5%.</span><strong> تعیین عناصر کم مقدار<sup>(2)</sup> در مایعات زیستشناختی و شناسایی بیماریها و کنترل آنها به لحاظ تشخیص سلامتی حائز اهمیّت بسیار است. افزایش غلظت این عناصر در خون ناهنجاریهایی به وجود می آورد که نتیجه آن اختلال در کار آنزیمها و سوخت و ساز (متابولیسم) بدن است. دو عنصر آرسنیک و کروم در خون معمولاً با روش فعّالسازی نوترونی<sup>(3)</sup> اندازهگیری میشوند. با توجّه به تقاضای روزافزن مراکز متعدّد درمانی و دانشگاهی برای تعیین عناصر کم مقدار، استفاده از روش طیف سنجی جذب اتمی مجهّز به کوره گرافیتی (الکتروترمال) مورد توجّه بیشتری قرار گرفته است، زیرا این روش از سهولت و حساسیت و سرعت عمل کافی برخوردار بوده و به لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است. در این کار پژوهشی روشهای مختلف نمونه سازی خون وسرم به منظور اندازهگیری عناصر سمّی کم مقدار آرسنیک و کروم بررسی شده و شرایط مناسب برای اندازهگیری این عناصر به وسیلة دستگاه طیف سنجی جذب اتمی مجهّز به کوره گرافیتی تعیین گردیدهاند.</strong>پژوهشگاه علوم و فنون هستهایمجله علوم و فنون هسته ای1735-187123120030522Microhardness Tests of Stainless Steel 52100 Implanted with Nitrogen and Carbon Dioxideکاشت یونهای نیتروژن و دی اکسید کربن بر روی فولاد ضد زنگ 52100 و مقایسه سختیهای بدست آمده5561791FAمهدیمردانیان1- مرکز تحقیقات هستهای، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 3486 - 11365, تهران – ایرانمحمودقرآن نویس2- مرکز تحقیقات فیزیک پلاسما، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات، تهران- ایرانسیدضیاءطاهری3- گروه فیزیک، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران - ایرانJournal Article20020715<span style="font-family: Times New Roman;"><span style="font-size: small;">In this research work, samples of stainless steel 52100 disks were implanted with nitrogen and carbon dioxide ions at the energy of 90 keV. Microhardness measurements were performed to determine the hardness of the surfaces. The N<sub>2</sub><sup>+</sup></span><span style="font-size: small;"> implanted steels at the doses of 1 </span><span style="font-size: small;">×</span><span style="font-size: small;"> 10</span><sup><span style="font-size: small;">18</span></sup><span style="font-size: small;"> ions cm</span><span style="font-size: small;"><sup>-2</sup> </span><span style="font-size: small;">gave the highest hardness of 49.70%, while for the CO</span><span style="font-size: small;"><sub>2</sub><sup>+</sup></span><span style="font-size: small;"> ions implantation, the hardness of 17% and 5% were obtained at the doses of 3 </span><span style="font-size: small;">×</span><span style="font-size: small;"> 10</span><sup><span style="font-size: small;">18</span></sup><span style="font-size: small;"> and 1 </span><span style="font-size: small;">×</span><span style="font-size: small;"> 10</span><sup><span style="font-size: small;">19</span></sup><span style="font-size: small;"> ions cm</span><sup><span style="font-size: small;">-2</span></sup><span style="font-size: small;">, respectively. To support the interpretation of our microhardness results the implanted surfaces were analyzed by the use of XRD method. Our results indicated that the hardness of the N</span><span style="font-size: small;"><sub>2</sub><sup>+</sup></span><span style="font-size: small;"> implanted samples are due to formation of beta-CrN phase in the surface layer, while in the CO</span><span style="font-size: small;"><sub>2</sub><sup>+</sup></span><span style="font-size: small;"> implanted samples no observation of carbon as graphite or carbide was made. In addition, the absence of any hump in the XRD spectrum indicating that carbon is not in the amorphous phase either.</span><span style="font-size: small;"> </span></span>در این پژوهش اثر کاشت یونهای نیتروژن و دی اکسید کربن بر سختی فولاد زنگ نزن 52100 در انرژی ثابت KeV 90 با دزهای مختلف مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. کاشت یونهای نیتروژن سختی این فولاد را به مراتب بیشتر از کاشت یونهای دی اکسیدکربن بر روی آن افزایش میدهد. بیشترین افزایش سختی، مربوط به کاشت یونهای نیتروژن با دز <sup>2</sup>cm/ion 10<sup>18</sup>×1 به اندازه 49.70% نسبت به نمونة شاهد (خام) است. کاشت یونهای دی اکسید کربن با دزهای <sup>2</sup>cm/ion 10<sup>18</sup>×3 و <sup>2</sup>cm/ion 10<sup>19</sup>×1 سختی را به ترتیب به اندازه 17.15و 5.01% نسبت به نمونه شاهد افزایش میدهد. برای تعیین ساختار بلوری شبکه و تشکیل نوع فازها و تغییر احتمالی آنها از نمونهها تجزیه و تحلیل XRD به عمل آمد. نتایج حاصل نشان میدهند که در نمونههای کاشت شده به وسیله یونهای نیتروژن، افزایش سختی به علّت تشکیل فاز beta-CrN است. در نمونههای کاشت شده به وسیلة یونهای دی اکسیدکربن هیچگونه پیک جدیدی که معرّف حضور کربن به صورت گرافیت و یا تشکیل فازی از نوع کاربید باشد مشاهده نشد؛ همچنین با توجّه به عدم مشاهدة هیچگونه برآمدگی (کوهان) در پیکها نمیتوان ادعا کرد که کربنهای موجود در زیر لایه به صورت بیشکل وجود دارند.