تولید رادیوایزوتوپ سلنیوم-75 برای کاربردهای پزشکی هسته‌ای و نشاندار کردن حلقه اتمی ناجور Se]75-[ 1، 2، 3- سلنادیازول

جلیلیان, امیررضا; روشن فرزاد, پژمان; آفریده, حسین; ثابت, مهشید; اصلانی, غلامرضا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته‌ای کرج، سازمان انرژی اتمی ایران، صندوق پستی: 498 - 31485، کرج - ایران

چکیده

رادیوایزوتوپ سلنیوم - 75 به ‌صورت عنصری خالص به ‌منظور نشاندار کردن ترکیبات آلی، به وسیلة بمباران پروتونی‌تری اکسید آرسنیک طبیعی با پروتونهای دارای انرژی 22 مگا الکترون ولت تهیّه شد. این عنصر پس از طیّ مراحل استخراج شیمیایی به روش استخراج حلّال- حلّال، در فاز آلی (بنزن) استخراج گردید. پس از اجرای مراحل کنترل کیفی و حصول اطمینان از خلوص شیمیایی، رادیوشیمیایی و رادیونوکلئیدی آن، بر اثر فرایند اکسیداسیون بهSe]⁷⁵-[ دی اُکسید سلنیوم تبدیل شد و در اثر واکنش در حلّال اسید استیک یخ‌سان (گلاسیال) و اتیل ‌استواستات نیمه کاربازون، مادّه نشاندارشدة Se]⁷⁵-[ 5- اتوکسی‌اتیل 4- متیل 1 و 2 و 3- سلنادیازول بدست آمد. سپس این مادّه نشاندار به ‌وسیلة روشهای شیمیایی تخلیص شد و مورد کنترل کیفی (شامل مراحل کنترل رادیونوکلئیدی- رادیوشیمیایی- شیمیایی- ضد میکروبی و مواد تب‌زا) قرار گرفت. کنترل کیفی نشان داد که محصول نهایی از درجة خلوص مطلوبی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Production of Se-75 Radioisotopes for Nuclear Medicine and Labeling of Odd Cycle of [75Se] 1, 2, 3- Selenadiazole Atom

نویسندگان [English]

A.R Jalilian
P Rowshanfarzad
H Afarideh
M Sabet
Gh.R Aslani

چکیده [English]

Selenium-75 was prepared in no-carrier-added elemental form by proton bombardment of a compressed natural arsenous trioxide disc. The chemical separation process was performed using solvent-solvent extraction method, which resulted in the extraction of selenium in organic phase. After the initial spectroscopic analysis, elemental selenium was oxidized to [⁷⁵Se] selenium dioxide and reacted with ethyl acetoacetate semicarbazone in acetic acid as the solvent to produce [⁷⁵Se]- 5- ethoxycarbonyl - 4- methyl-1, 2, 3- selenadiazole as a prototype. The labeled compound was purified by chemical methods and quality control tests (radionuclidic, radiochemical, chemical purity and apyrogenicity-sterility tests) were performed, which confirmed the optimum purity of the final product.

کلیدواژه‌ها [English]

Selenium-75
Arsenic-75
labeling
1
2
3-selenadiazoles
chemical extraction
quality control

مراجع

1. K. J. Weeks and R. J. Schulz, “Selenium - 75: A potential source for use in high activity brachytherapy irrdiators,” Med. Phys. 13(5), (1986).

2. J. E. Agnew, M. Maze, C. J. Mitchell, “Pancratic scanning,” Brit. J. Radiol., No. 49, 979-995 (1976).

3. Y. Goriya, M. Hoshi, N. Etani, K. Kimura, M. Shichiri, Y. Shigeta, “Dynamic study of exocrine function of the pancreas in diabetes mellitus with scintigraphy using ⁷⁵Se-selenomethionine,” J. Nucl. Med., 16(4), 270-274 (1974).

4. E. N. Denisov, “Results of the clinical use of ⁷⁵Se-selenomethionine,” J. Med. Radiol., 31(4), 5-9 (1986).

5. Amersham International PLC, Bucks, England, 4.55 - 4.59 (1990).

6. L. A. Hawkins, K. E. Britton, B. Shapiro, “Selenium-75 selenomethyl cholesterol: A new agent for quantitative functional scintigraphy of the adrenals: Physical aspects,” Brit. J. Radiol., 53, 883-889 (1980).

7. T. Hara, “Production of ⁷³Se in cyclotron and its uptake in tumors of mice,” Appl. Radiat. Isot., 24, 377-384 (1973).

8. M. Jereb, “Radiation dose to the human body from intravenuously administered ⁷⁵Se-sodium selenite,” J. Nucl. Med., 16(9), 846-850 (1975).

9. A. H. G. Paterson, “Clinical and experimental studies of selenium-75-labeled compounds,” Int. Atomic Energy Agency, Vinna, 63-67 (1976).

10. R. Ferraris, R. Jazrawi, C. Bridges, T. C. Northfield, “Use of a gamma-labeled bile acid (⁷⁵Se-HCAT)as a test of ileal function, Methods of improving accuracy,” Gastrointerology, GAST-A,VP. (1986).

11.R. G. Soundy, “Absorbed dose to man from the Se-75 labeled conjugated bile salt Se-HCAT:concise communication,” J. Nucl. Med., 23(2), 157-161 (1982).

12. H. Amaral, “Whole body retention of ⁷⁵Se-homotaurocholic acid (SeBCAT) using a gamma camera: A new test in chronic diarrhea,” J. Nucl. Med., 26(5), 92 (1985).

13. S. Sadek, G. Basmadjian, A. Patel, “Synthesis and biodistribution of [¹²⁵I] iodo- and [⁷⁵Se] seleno - ergoline derivatives,” Appl. Radiat. Isot., 38(5), 391-397 (1988).

14. P. Basmadjian, “A new selenium-75 labeled radiopharmaceutical: Selenonium analogues of dopamine,” J. Med. Chem. 26(7), 947-950 (1983).

15. H. Kung and M. Blau, “Synthesis of selenium-75 labeled tertiary diamines: New brain imaging agents,” J. Med. Chem., 23(10), 1127-1130 (1980).

16. A. R. Jalilian and A. Shafiee, “Synthesis and biological evaluation of 4,5-Dihydronaphtho [1,2-d]1,2,3-thia- or selenadiazole derivatives,” 18^th International Congress of Heterocyclic Chemistry- Pacifico-Yokohama, Japan, July 29^th to Aug 3^rd(2001).

17. A. Shafiee, A. R. Jalilian, B. Rezaei, “Selenium heterocycles XLIV. Synthesis of 8, 9-dihydro-1, 2, 3 – thiadiazolo [4, 5 - a] 4, 7 -dihydroxynaphthalenes and 1, 2, 3 –selenadiazolo [4, 5 - a] 4, 7 –dimethoxynaphthalene,” J. Heterocyclic Chem., 37, 1325 (2000).

18. A. Plenevaux and M. Guillaume, “Chemical processing for production of no carrier added selenium,” Appl. Radiat. Isot, 41(9), 829-838 (1990).

19. A. D. Nunn and S. L. Waters, “Target materials for the cyclotron production of carrier-free ⁷⁷Br,” Appl. Radiat. Isot., 26, 731-735.

20. K. W. Bagnall, “Selenium, Tellurium and Polonium,” Oxford, Pergamon Press, 938-945 (1973).

21. J. Clavilier, “Electrochemical behaviour of the Pt(111)-As system in acidic medium: Adsorbed hydrogen and hydrogen reaction,” J. Electroanal. Chem, 294, 123-135 (1990).

22. A. Mushtaq and G. Blessing, “Production of ⁷³Se via (p,3n) and (d,4n) reactions on Arsenic,” Appl. Radiat. Isot., 39(10), 1085-1091 (1988).

23. G. Blessing and S. M. Qaim, “An improved internal Cu₃As-alloy cyclotron target for the production of ⁷⁵Br and ⁷⁷Br and separation of by-product ⁶⁷Ga from the matrix activity,” Appl. Radiat. Isot., 35(10), 927-931 (1984).

24. S. M. Qaim and G. Blessing, “Production of longer-lived positron emitters ⁷³Se, ⁸²Rb^m and ¹²⁴I” In: J. C. Cornell.,” Cyclotrons and their applications,” New Jersey, World Scintific, 541-544 (1995).

25. J. J. Labrecque, “Nondispersive X-ray fluoresence in the study of rapid radiochemical separation of selenium from arsenic, germanium and zinc,” J. Radioanal. Chem., 14, 455-460 (1973).

26. B. Modrova, “The separation of carrier-free ⁷²Se from a germanium oxide target,” J. Radioanal.Chem., 53(1-2), 299-305 (1979).

27. T. Nozaki, Y. Itoh, K. Ogawa, “Yeild of ⁷³Se for various reactions and its chemical processing,” Appl. Radiat. Isot., 30, 595-599.

28. A. Townsend, Encyclopedia of analytical scince, NewYork, Academic Press, 8, 4572 (1995).

مجله علوم و فنون هسته ای

تولید رادیوایزوتوپ سلنیوم-75 برای کاربردهای پزشکی هسته‌ای و نشاندار کردن حلقه اتمی ناجور Se]75-[ 1، 2، 3- سلنادیازول

مراجع

مراجع

دوره 23، شماره 4 - شماره پیاپی 30
اسفند 1382
صفحه 9-16

تولید رادیوایزوتوپ سلنیوم-75 برای کاربردهای پزشکی هسته‌ای و نشاندار کردن حلقه اتمی ناجور Se]75-[ 1، 2، 3- سلنادیازول

مراجع

مراجع

دوره 23، شماره 4 - شماره پیاپی 30اسفند 1382صفحه 9-16

دوره 23، شماره 4 - شماره پیاپی 30
اسفند 1382
صفحه 9-16